Ik schreef in 2013 over de Eschertentoonstelling in het Tropenmuseum in Amsterdam. Het ging om Escher’s relatie met de Islamitische esthetiek: http://www.egbertdommering.nl/?s=escher. Bij een recent bezoek aan Granada kwam ik er achter dat dit waarschijnlijk een deel van de tentoonstelling in 2012, getiteld Universos infinitivos, in het Wetenschapspark in Granada is geweest: http://www.eschergranada.com/es/exposicion.html > Waarom in dat jaar een tentoonstelling in Granada? Omdat het 75 jaar geleden was (dus in 1937) dat hij in Granada was geweest. Het was de tweede keer dat hij daar was, de eerste keer in 1922. De omstandigheden waren slechter (de burgeroorlog was begonnen), maar hij en zijn echtgenote deden hetzelfde als in 1922: nauwkeurige kopieën maken van de oneindige ornamentiek in dat unieke paleis. De tentoonstelling in Amsterdam ging daarover. Toch is er aanleiding om in dit verband ook stil te staan bij het andere thema van Escher en dat is de imaginaire architectuur van gebouwen met trappen, nissen, terrassen en zuilen. Het trapmotief kom je al in 1930 tegen in een tekening die hij tijdens zijn langdurige verblijf in Italië in Scanno in de Abruzzen maakte. (zie eerste afbeelding) Hij heeft toen ook veel naar de prenten van Piranesi gekeken.
Hij moet deze motieven echter ook bij zijn tweede verblijf in Granada hebben opgezogen, in het Alhambra, maar misschien ook in de stad. Er is in die stad ook een echt ‘Escher paleis’ dat ik deze keer heb bezocht. Het is de Fundación Rodriguez-Acosta. De naam is van een gefortuneerde schilder in de jaren dertig die op de helling aan de Zuidkant van het Alhambracomplex met een magnifiek uitzicht op de oude Moors-Joodse wijk Realejo in de periode 1920-1930 een gebouwencomplex heeft neergezet. Dit houdt het midden tussen een Romeins-Moors- en Renaissance Paleis. De tuin met alle terrassen op verschillende hoogten en trappen daar tussen, de torentjes, de balustrades en poortjes: het is helemaal Escher.
En kijk naar de Belvedere van Escher. Daar kun je een landschap op zien dat precies hetzelfde is als dat van de Sierra Nevada dat je vanaf de Zuidhelling onder het Alhambra ziet.
.
Uit biografische gegevens weten wij dat Escher in 1937 drie dagen in Granada geweest. Of hij in dit vreemde paleis is geweest is dus onzeker. Maar als de eigenaar dit als een fantasiepaleis heeft kunnen bedenken en zo vlak bij het Alhambra kon bouwen, kon Escher het met zijn fantasie en geheugenbeelden ook.
‘Truth is stranger than Fiction’, zei Byron al.